Şok Geçiren Birine Ne Yapılır?
Şok, vücudun kan dolaşımında meydana gelen bir bozulmadır. Bu bozulma, yaşamsal organlara yeterli kan ve oksijen ulaştırılmasını engeller. Şok, ciddi bir tıbbi durumdur ve hemen müdahale edilmesi gerekir.
Şokun Belirtileri
Şok geçiren bir kişide aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Soluk, soğuk ve yapışkan cilt
- Hızlı ve zayıf nabız
- Yavaş ve yüzeysel solunum
- Baş dönmesi veya bayılma
- Bulantı veya kusma
- Karın ağrısı
- Ağrıya veya uyaranlara az tepki verme
Şok Nedenleri
Şok, aşağıdaki nedenlerden kaynaklanabilir:
- Ağır kanama
- Kalp krizi
- Ani tansiyon düşmesi
- Şiddetli enfeksiyon
- Zehirlenme
- Yanıklar
- Astım krizi
- Alerjik reaksiyonlar
Şokta İlk Yardım
Şok geçiren bir kişiye ilk yardım uygularken öncelikle aşağıdakileri yapmalısınız:
- Kişinin kendisinin ve çevresinin güvenliğini sağlayın.
- Yaralıyı sırt üstü yatırın.
- Yaralının bacaklarını yaklaşık 30 cm kadar yukarı kaldırın.
- Yaralının üzerini örterek ısınmasını sağlayın.
- Yaralının bilinci açıksa, onu sakinleştirin ve konuşmasını teşvik edin.
- Yaralının kanama varsa, kanamayı durdurun.
- 112’yi arayın ve ambulans çağırın.
Şokta İlk Yardım Uygulama Basamakları
Şokta ilk yardım, aşağıdaki basamaklardan oluşur:
- Güvenlik: Kişinin kendisinin ve çevresinin güvenliğini sağlayın. Örneğin, yaralı yolda ise trafiği durdurun veya yaralıyı güvenli bir yere taşıyın.
- Sırt üstü yatırma: Yaralıyı sırt üstü yatırın. Bu, kanın vücudun alt kısımlarına doğru akmasını ve beyne ulaşmasını sağlayacaktır.
- Bacak kaldırma: Yaralı kişinin bacaklarını yaklaşık 30 cm kadar yukarı kaldırın. Bu, kanın kalbe geri dönmesini ve beyne ulaşmasını sağlayacaktır.
- Üst örtme: Yaralı kişinin üzerini örterek ısınmasını sağlayın. Bu, kanın pıhtılaşmasını ve vücut ısısının düşmesini önleyecektir.
- Sakinleştirme: Yaralı kişinin bilinci açıksa, onu sakinleştirin ve konuşmasını teşvik edin. Bu, ona güven verecektir.
- Kanama kontrolü: Yaralı kişinin kanama varsa, kanamayı durdurun.
- 112’yi arama: 112’yi arayın ve ambulans çağırın.
Şokta İlk Yardımda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şokta ilk yardım uygularken aşağıdakilere dikkat etmelisiniz:
- Yaralıyı hareket ettirirken dikkatli olun.
- Yaralıya alkol veya kahve vermeyin.
- Yaralıya tokat atmayın veya soğuk suyla serinletmeyin.
- Yaralıyı yalnız bırakmayın.
Şokta Tedavi
Şok geçiren bir kişi, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Sağlık kuruluşunda, şok nedeni belirlenerek uygun tedavi uygulanacaktır.
Şokta Komplikasyonlar
Şok, ciddi bir tıbbi durumdur ve zamanında müdahale edilmezse aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
- Kalp krizi
- Beyin hasarı
- Organ yetmezliği
- Ölüm
Şoktan Korunmak
Şoktan korunmak için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:
- Ağır kanama riskini azaltmak için kazalardan kaçının.
- Kalp hastalıklarına karşı önlem alın.
- Ani tansiyon düşmesi riskini azaltmak için yeterli sıvı alın ve düzenli egzersiz yapın.
- Şiddetli enfeksiyon riskini azaltmak için aşı olun ve hijyen kurallarına uyun.
- Zehirlenme riskini azaltmak için gıdaları güvenli şekilde saklayın ve tüketin.
- Yanıklara karşı önlem alın.
- Astım krizi veya alerjik reaksiyon riskini