Şok Cihazı Nedir?
Şok cihazı veya defibrilatör, düzensiz kasılmalar içinde (ventriküler flatter veya fibrilasyonda) olan ve bu yüzden kan pompalayamayan ve kendi kendine de zarar veren kalbin tekrar normal ritmine dönmesini elektroşok ile sağlayan araçtır.
Şok Cihazının Çalışma Prensibi
Şok cihazı, kalbin elektriksel aktivitesini kontrol eden kalp pili hücrelerini uyarmak için yüksek voltajlı bir elektrik akımı kullanır. Bu akım, düzensiz kasılmalara neden olan elektriksel sinyali keserek kalbin normal ritmine dönmesine yardımcı olur.
Şok Cihazının Çeşitleri
Şok cihazları, kullanım yerlerine ve özelliklerine göre farklı şekillerde sınıflandırılabilir.
Kullanım Yerine Göre Şok Cihazları
- Otomatik Eksternal Defibrilatör (AED): İlkyardımcılar tarafından kullanılabilen, kullanımı kolay ve taşınabilir şok cihazlarıdır.
- Manuel Defibrilatör: Sağlık görevlileri tarafından kullanılan, daha karmaşık ve pahalı olan şok cihazlarıdır.
Özelliklerine Göre Şok Cihazları
- Tek fazlı defibrilatör: Kalbe tek bir elektrik akımı darbesi verir.
- Çift fazlı defibrilatör: Kalbe iki elektrik akımı darbesi verir.
Şok Cihazının Kullanım Alanları
Şok cihazları, ani kalp durması (kardiyak arrest) durumunda hayat kurtarmak için kullanılır. Ani kalp durması, kalbin aniden durması ve bu nedenle vücudun dokularına ve organlarına kan pompalayamamasıdır. Ani kalp durması, kalp krizi, solunum durması, elektrik çarpması gibi çeşitli nedenlerle olabilir.
Şok Cihazının Kullanımı
Şok cihazı kullanımı, ilkyardım eğitiminin önemli bir parçasıdır. Şok cihazının nasıl kullanılacağını öğrenmek, ani kalp durması durumunda hayat kurtarabilir.
Otomatik Eksternal Defibrilatör (AED) Kullanımı
AED’ler, kullanımı en kolay olan şok cihazlarıdır. AED’yi kullanmak için aşağıdaki adımları takip edin:
- AED’yi açın.
- AED, hastanın göğsüne elektrodlar yerleştirecektir.
- AED, hastanın kalp ritmini analiz edecektir.
- AED, şok verip vermeyeceğine karar verecektir.
- AED, şok vermesi gerektiğine karar verirse, size sesli ve görsel komutlar verecektir.
- Şok verildiğinde, hastanın göğsüne elektrodlardan kaynaklanan bir elektrik akımı geçecektir.
Manuel Defibrilatör Kullanımı
Manuel defibrilatör kullanımı, AED’ye göre daha karmaşıktır. Manuel defibrilatör kullanmak için aşağıdaki adımları takip edin:
- Defibrilatörü açın.
- Defibrilatörün elektrodlarını hastanın göğsüne yerleştirin.
- Defibrilatörün ekranından hastanın kalp ritmini kontrol edin.
- Şok vermeniz gerektiğine karar verirseniz, defibrilatörün şok düğmesine basın.
Şok Cihazının Yan Etkileri
Şok cihazı kullanımının bazı yan etkileri olabilir. Bu yan etkiler, şok cihazının tipine, şok verilen kalp ritmine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir.
Şok cihazının olası yan etkileri şunlardır:
- Kalp ritminin bozulması
- Kalp durması
- İnme
- Kalp yetmezliği
- Aritmi
Şok Cihazının Güvenliği
Şok cihazı kullanımı, doğru şekilde yapıldığında güvenlidir. Ancak, şok cihazı kullanırken dikkatli olunması gerekir.
Şok Cihazı Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Şok cihazını kullanmadan önce, kullanım talimatlarını dikkatlice okuyun.
- Şok cihazını, yalnızca eğitim almış kişiler kullanmalıdır.
- Şok cihazını, hastanın kalp ritmi uygun olduğunda kullanın.
- Şok cihazını, hastanın göğsüne doğru şekilde yerleştirin.
Şok Cihazının Önemi
Şok cihazı, ani kalp durması durumunda hayat kurtaran en önemli tıbbi cihazlardan biridir. Ani kalp durması durumunda, her dakika hayatta kalma şansı azalır. Bu nedenle, ani kalp durması durumunda şok cihaz