Sistematik İnceleme: Tanımı, Aşamaları ve Önemi
Sistematik inceleme, belirli bir araştırma sorusuna yanıt bulmak için mevcut literatürün kapsamlı ve şeffaf bir şekilde incelenmesi ve özetlenmesi sürecidir. Sistematik incelemeler, sağlık bilimleri, sosyal bilimler ve eğitim bilimleri gibi çeşitli alanlarda yaygın olarak kullanılır.
Sistematik incelemelerin temel amacı, belirli bir araştırma sorusuna ilişkin mevcut en iyi kanıtı belirlemek ve bu kanıtları özetlemektir. Sistematik incelemeler, araştırmacıların, sağlık uzmanlarının ve karar vericilerin kanıta dayalı kararlar almalarına yardımcı olur.
Sistematik İnceleme Aşamaları
Sistematik inceleme süreci, genellikle aşağıdaki adımlardan oluşur:
- Araştırma sorusunun tanımlanması: Sistematik incelemenin ilk adımı, araştırma sorusunun açık ve net bir şekilde tanımlanmasıdır. Araştırma sorusu, incelemenin kapsamını ve sınırlarını belirler.
- Literatür arama: Araştırma sorusu tanımlandıktan sonra, ilgili literatürün kapsamlı bir şekilde aranması gerekir. Literatür arama, çeşitli veri tabanları, dergiler ve diğer kaynaklar kullanılarak yapılır.
- Çalışmaların seçimi: Literatür arama sonucunda elde edilen çalışmalar, belirli kriterlere göre seçilir. Bu kriterler, çalışmanın kalitesi, çalışmanın tasarımı ve çalışmanın araştırma sorusuna uygunluğu gibi faktörleri içerir.
- Verilerin çıkarılması: Seçilen çalışmaların verileri, sistematik bir şekilde çıkarılır. Veri çıkarma işlemi, çalışmanın sonuçları, yöntemleri ve diğer ilgili bilgileri içerir.
- Verilerin analizi: Çıkarılan veriler, istatistiksel yöntemler kullanılarak analiz edilir. Veri analizi, çalışmaların sonuçlarını özetlemek ve araştırma sorusuna yanıt bulmak için kullanılır.
- Sonuçların raporlanması: Sistematik incelemenin sonuçları, bir rapor halinde sunulur. Rapor, araştırma sorusunu, literatür arama yöntemlerini, seçilen çalışmaları, veri çıkarma işlemini, veri analizini ve sonuçları içerir.
Sistematik İncelemelerin Önemi
Sistematik incelemeler, kanıta dayalı kararlar almak için önemli bir araçtır. Sistematik incelemeler, belirli bir araştırma sorusuna ilişkin mevcut en iyi kanıtı belirler ve bu kanıtları özetler. Bu sayede, araştırmacılar, sağlık uzmanları ve karar vericiler, kanıta dayalı kararlar alabilirler.
Sistematik incelemeler, ayrıca, araştırma alanındaki boşlukları belirlemek için de kullanılır. Sistematik incelemeler, belirli bir araştırma sorusuna ilişkin mevcut literatürü kapsamlı bir şekilde incelediği için, araştırma alanındaki boşlukları belirleyebilir. Bu sayede, araştırmacılar, yeni araştırma konuları belirleyebilirler.
Sistematik İncelemelerle İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Cochrane Kütüphanesi: Cochrane Kütüphanesi, sistematik incelemelerin yayınlandığı bir çevrimiçi kütüphanedir.
- PRISMA Beyanı: PRISMA Beyanı, sistematik incelemelerin raporlanması için bir kılavuzdur.
- MOOSE Beyanı: MOOSE Beyanı, gözlemsel çalışmaların raporlanması için bir kılavuzdur.
- Sistematik İncelemelerin El Kitabı: Sistematik İncelemelerin El Kitabı, sistematik incelemelerin nasıl yapılacağına dair kapsamlı bir rehberdir.