Porter Beş Güç Analizi
Porter beş güç analizi, bir sektörün rekabet yoğunluğunu ve çekiciliğini değerlendirmek için kullanılan bir stratejik yönetim aracıdır. Michael E. Porter tarafından 1979 yılında yayınlanan “Rekabet Stratejisi” kitabında ortaya atılmıştır.
Porter beş güç analizi, bir sektörün rekabet yoğunluğunu ve çekiciliğini belirlemek için beş temel gücü inceler:
- Tedarikçilerin pazarlık gücü: Tedarikçilerin pazarlık gücü, sektördeki tedarikçilerin sayısı, tedarikçilerin ürünlerinin benzerliği, tedarikçilerin sektördeki müşterilere olan bağımlılığı ve tedarikçilerin ürünlerinin ikame edilebilirliği gibi faktörlere bağlıdır. Tedarikçilerin pazarlık gücü yüksekse, sektördeki rekabet yoğunluğu artar ve sektörün çekiciliği azalır.
- Müşterilerin pazarlık gücü: Müşterilerin pazarlık gücü, sektördeki müşterilerin sayısı, müşterilerin ürünlerinin benzerliği, müşterilerin sektördeki tedarikçilere olan bağımlılığı ve müşterilerin ürünlerinin ikame edilebilirliği gibi faktörlere bağlıdır. Müşterilerin pazarlık gücü yüksekse, sektördeki rekabet yoğunluğu artar ve sektörün çekiciliği azalır.
- Potansiyel rakiplerin tehdidi: Potansiyel rakiplerin tehdidi, sektöre girmek isteyen yeni şirketlerin sayısı, yeni şirketlerin sektöre girme maliyeti, yeni şirketlerin sektördeki mevcut şirketlere göre avantajları ve yeni şirketlerin sektördeki mevcut şirketlere göre dezavantajları gibi faktörlere bağlıdır. Potansiyel rakiplerin tehdidi yüksekse, sektördeki rekabet yoğunluğu artar ve sektörün çekiciliği azalır.
- İkame ürünlerin tehdidi: İkame ürünlerin tehdidi, sektördeki ürünlerin yerine kullanılabilecek diğer ürünlerin sayısı, ikame ürünlerin fiyatları, ikame ürünlerin kalitesi ve ikame ürünlerin bulunabilirliği gibi faktörlere bağlıdır. İkame ürünlerin tehdidi yüksekse, sektördeki rekabet yoğunluğu artar ve sektörün çekiciliği azalır.
- Sektördeki rekabet yoğunluğu: Sektördeki rekabet yoğunluğu, sektördeki şirketlerin sayısı, sektördeki şirketlerin pazar payları, sektördeki şirketlerin ürünlerinin benzerliği, sektördeki şirketlerin fiyatlandırma politikaları ve sektördeki şirketlerin pazarlama stratejileri gibi faktörlere bağlıdır. Sektördeki rekabet yoğunluğu yüksekse, sektörün çekiciliği azalır.
Porter beş güç analizi, bir sektörün rekabet yoğunluğunu ve çekiciliğini değerlendirmek için kullanılan önemli bir stratejik yönetim aracıdır. Bu analiz, şirketlerin sektördeki konumlarını belirlemelerine, sektördeki fırsatları ve tehditleri tespit etmelerine ve sektördeki rekabet stratejilerini geliştirmelerine yardımcı olur.
Porter Beş Güç Analizi