Türkiye’de İnternet Yasası
İnternet, günümüzde dünyanın en önemli iletişim ve bilgi kaynakları arasında yer almaktadır. Bu nedenle, internetin hukuki düzeni de oldukça önem taşımaktadır. Türkiye’de internet ile ilgili en kapsamlı düzenleme, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ile yapılmıştır. Bu kanun, 23/7/2007 tarihli ve 26586 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Kanunun Amacı ve Kapsamı
5651 sayılı kanunun amacı, internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesidir. Kanun, bu amacı doğrultusunda, içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı ve toplu kullanım sağlayıcıların yükümlülük ve sorumluluklarını belirlemektedir. Ayrıca, internet ortamında işlenen suçlarla mücadeleye ilişkin hükümler de içermektedir.
Kanunun kapsamı, internet ortamında yapılan yayınlar ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlar ile sınırlıdır. Kanun, internet ortamında yapılan her türlü yayını kapsamamaktadır. Örneğin, e-posta, sohbet ve haberleşme gibi kişisel amaçla yapılan yayınlar kanun kapsamında değildir.
Kanunun Temel Kavramları
5651 sayılı kanunda yer alan temel kavramlar şunlardır:
- İçerik sağlayıcı: İnternet ortamında sunulan her türlü içeriği üreten, yayımlayan veya yayımlattırıp, bu içeriklere erişim imkânı sağlayan gerçek veya tüzel kişilerdir.
- Yer sağlayıcı: İnternet ortamında başkalarına ait içerikleri barındıran veya başkalarına ait içeriklere erişim imkânı sağlayan gerçek veya tüzel kişilerdir.
- Erişim sağlayıcı: İnternete erişim hizmeti veren gerçek veya tüzel kişilerdir.
- Toplu kullanım sağlayıcı: İnternete erişim hizmetinin verildiği yerlerdir.
İçerik Sağlayıcıların Yükümlülükleri
5651 sayılı kanun, içerik sağlayıcılara aşağıdaki yükümlülükleri yüklemektedir:
- İçeriklerinde çocuk ve gençlerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri almak.
- İçeriklerinde yer alan hukuka aykırı unsurları tespit ettiğinde bunları yayından kaldırmak veya erişimi engellemek.
- Üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediği takdirde, BTK tarafından uyarılabilir, para cezasına çarptırılabilir veya faaliyeti geçici olarak durdurulabilir.
Yer Sağlayıcıların Yükümlülükleri
5651 sayılı kanun, yer sağlayıcılara aşağıdaki yükümlülükleri yüklemektedir:
- Yer sağladığı içeriğin hukuka aykırı olduğunu tespit ettiğinde, bu içeriğin yayından kaldırılmasını veya erişimin engellenmesini sağlamak için içerik sağlayıcıya gerekli bildirimi yapmak.
- İçerik sağlayıcıdan gerekli bildirimi aldıktan sonra, söz konusu içeriği yayından kaldırmayan veya erişimi engellemeyen yer sağlayıcı, BTK tarafından uyarılabilir, para cezasına çarptırılabilir veya faaliyeti geçici olarak durdurulabilir.
Erişim Sağlayıcıların Yükümlülükleri
5651 sayılı kanun, erişim sağlayıcılara aşağıdaki yükümlülükleri yüklemektedir:
- İnternet ortamında yapılan yayınların içeriğinden ve hukuka aykırı olup olmadığından sorumlu değildirler.
- BTK tarafından verilen erişimin engellenmesine ilişkin karar doğrultusunda, ilgili internet sitesine veya içeriğe erişimi engellemek.
Toplu Kullanım Sağlayıcıların Yükümlülükleri
5651 sayılı kanun, toplu kullanım sağlayıcılara aşağıdaki yükümlülükleri yüklemektedir:
- Toplu kullanım sağladığı yerlerde çocuk ve gençlerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri almak.
- Toplu kullanım sağladığı yerlerde yer alan bilgisayarlarda bulunan içerikleri kontrol etmek veya ettirmek.
İnternet Ortamında İşlenen Suçlar
5651 sayılı kanun, internet ortamında işlenen suçlara ilişkin aşağıdaki hükümleri içermektedir:
- Müstehcenlik: İnternet ortamında müstehcen içerikler üretmek, yayımlamak, satmak veya dağıtmak suçtur. Bu suçtan dolayı, faile 1 yıldan 4 yıla kadar hapis ve 10.000 TL’den 50.000 TL’ye kadar adli para cezası verilir.
- Terörizm: İnternet ortamında terör propagandası yapmak, terör örgütü propagandası yapmak veya