Hipovolemik Şok Belirtileri
Hipovolemik şok, kan hacminin azalması nedeniyle vücut dokularına yeterli miktarda kan akışının sağlanamamasıdır. Bu durum, dokuların oksijen ve besin maddelerini almasını ve atık maddeleri atmasını engeller. Hipovolemik şok, yaşamı tehdit eden bir durumdur ve acil tedavi gerektirir.
Hipovolemik şok, kan hacminin %10’undan fazla azaldığı durumlarda ortaya çıkar. Kan hacmi, kanın sıvı ve hücresel bileşenlerinden oluşur. Kan hacminin azalması, kanama, dehidrasyon, sıvı kaybı ve sıvı dağılımı bozuklukları gibi nedenlerle olabilir.
Kanama, hipovolemik şok için en yaygın nedendir. Kanama, travma, yaralanma, ameliyat, kanama bozuklukları ve doğum gibi nedenlerle olabilir.
Dehidrasyon, hipovolemik şok için diğer yaygın bir nedendir. Dehidrasyon, ishal, kusma, terleme, diyabet ve böbrek hastalığı gibi nedenlerle olabilir.
Sıvı kaybı, hipovolemik şok için daha az yaygın bir nedendir. Sıvı kaybı, ateş, sıvı alımının yetersizliği ve böbrek hastalıklarında olabilir.
Sıvı dağılımı bozuklukları, hipovolemik şok için daha az yaygın bir nedendir. Sıvı dağılımı bozuklukları, kalp yetmezliği, karaciğer hastalığı ve böbrek hastalığı gibi durumlarda olabilir.
Hipovolemik Şok Belirtileri
Hipovolemik şok belirtileri, kan hacminin azalmasının derecesine bağlı olarak değişir. Hafif hipovolemi vakalarında belirtiler, halsizlik, baş dönmesi, bulantı ve kusma olabilir. Şiddetli hipovolemi vakalarında ise belirtiler, şu şekilde olabilir:
- Hızlı ve zayıf nabız
- Hızlı ve yüzeysel solunum
- Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik
- Endişe, huzursuzluk
- Baş dönmesi, sersemlik
- Bulantı ve kusma
- Susuzluk hissi
- Dudak çevresinde solukluk ya da morarma
- Bilinç seviyesinde azalma
- Koma
Hipovolemik şok belirtileri, diğer tıbbi durumlarla da karışabilir. Bu nedenle, hipovolemik şok şüphesi varsa, acil tıbbi yardım almak önemlidir.
Hipovolemik Şok Tanısı
Hipovolemik şok tanısı, hastanın belirtileri ve fizik muayene bulguları ile konulabilir. Fizik muayenede, aşağıdaki bulgular görülebilir:
- Hızlı ve zayıf nabız
- Hızlı ve yüzeysel solunum
- Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik
- Endişe, huzursuzluk
- Baş dönmesi, sersemlik
- Bulantı ve kusma
- Susuzluk hissi
- Dudak çevresinde solukluk ya da morarma
Hipovolemik şok tanısını kesinleştirmek için, kan testleri ve görüntüleme testleri yapılabilir. Kan testlerinde, kan hacminin azalması, elektrolit dengesizlikleri ve böbrek fonksiyon bozukluğu gibi bulgular görülebilir. Görüntüleme testlerinde ise, kanama kaynağının tespiti için röntgen, ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi tetkikler yapılabilir.
Hipovolemik Şok Tedavisi
Hipovolemik şok tedavisinin amacı, kan hacmini artırarak dokulara yeterli miktarda kan akışının sağlanmasıdır. Tedavi, hastanın kan hacminin azalmasının derecesine ve nedenine göre değişir.
Hafif hipovolemi vakalarında, hastaya oral veya intravenöz sıvı verilebilir.
Şiddetli hipovolemi vakalarında, hastaya intravenöz sıvı ve kan ürünleri verilebilir. Kan ürünleri, kanama nedeniyle oluşan kan kaybını yerine koymak için kullanılır.
Kanama nedeni tespit edilmişse, kanama kaynağının durdurulması için cerrahi müdahale gerekebilir.
Hipovolemik şok tedavisi, acil serviste veya yoğun bakım ünitesinde yapılır. Tedavi, hastanın durumuna göre birkaç saat veya birkaç gün sürebilir.
Hipovolemik Şoktan Korunma
Hipovolemik şok, önlenebilir bir durumdur. Hipovolemik şok riskini azaltmak için şu önlemler alınabilir:
- Travma ve yaralanmalardan korun