Dengedeki Tepkimede Gaz Ekleme
Giriş
Kimyasal denge, bir reaksiyonda ileri ve geri tepkime hızlarının eşit olduğu ve konsantrasyonların zamanla değişmediği bir durumdur. Gaz eklemek, dengedeki bir reaksiyonun konumunu değiştirebilir.
Le Chatelier Prensibi
Le Chatelier prensibi, dengedeki bir reaksiyona bir stres uygulandığında, sistemin stresi azaltmak için denge konumunu kaydıracağını belirtir. Gaz eklemek, reaksiyon sistemine bir stres uygular.
Gaz Eklemenin Etkisi
Bir gaz eklemek, denge konumunu şu şekilde kaydırabilir:
- İleri tepkimeyi kaydırır: Gaz, ileri tepkimede bir ürün ise, denge ileri tepkime yönünde kayar.
- Geri tepkimeyi kaydırır: Gaz, geri tepkimede bir reaktan ise, denge geri tepkime yönünde kayar.
Örnekler
- Haber Süreci:
N2(g) + 3H2(g) ⇌ 2NH3(g)
Bu reaksiyonda, azot (N2) ve hidrojen (H2) gazları eklemek, dengeyi amonyak (NH3) oluşumu yönünde kaydıracaktır.
- Karbon Monoksit Zehirlenmesi:
CO(g) + O2(g) ⇌ CO2(g)
Bu reaksiyonda, karbon monoksit (CO) gazı eklemek, dengeyi karbon dioksit (CO2) oluşumu yönünde kaydıracaktır. Bu, karbon monoksit zehirlenmesine neden olabilir.
Uygulamalar
Gaz eklemek, dengedeki reaksiyonları kontrol etmek için çeşitli uygulamalarda kullanılır:
- Endüstriyel Prosesler: Haber süreci gibi endüstriyel süreçler, gaz ekleyerek verimi artırmak için denge konumunu kontrol eder.
- Çevresel Kontrol: Karbon monoksit emisyonlarını azaltmak için araçlara katalitik konvertörler eklenir.
- Tıbbi Uygulamalar: Oksijen terapisi, solunum sorunları olan hastalarda dengeyi oksijen yönünde kaydırmak için kullanılır.
Faydalı Kaynaklar