Satın aldığınız bilgisayar ilk zamanlarda fişek gibi hızlı çalışıyor fakat şimdilerde artık iyice yavaşladı ve kasmaya başladıysa, bunun nedeni bilgisayar donanımınızın zamanla kalitesini kaybetmesi değil. Aldığınız RAM, işlemci, sabit disk, SSD ve ekran kartı hala aynı güçte çalışıyor. Fakat kullanıma bağlı olarak her bilgisayar zamanla yavaşlar. Bunun da pek çok sebebi olabilir.
1- İnternet sayfalarının sahip olduğu boyut her geçen gün artıyor. Sayfalara eklenen reklamların boyutları ve grafiklerin kalitesi ile diğer kodlar sayfaların yüklenme hızını çok düşürür, daha fazla RAM tüketir ve işlemciyi daha çok yorar. Eğer satın aldığınız bilgisayar bundan birkaç sene önce gayet yeterliyse bile, belki de artık belirttiğim bu boyutlar yüzünden işlemcinizin ve RAM’in kapasitesi artık yetersiz kalıyordur. Örneğin RAM miktarı 2 GB ve altıysa, işlemci de İ3 ve altıysa, bazı işlemlerde donmalar ve takılmalar yaşamanız doğaldır.
2- İşlemci ve ekran kartı aşırı ısınmış olabilir. SpeedFan programıyla bu sıcaklığı ölçebilirsiniz. Belki de artık ekstra bir fan taktırmanın zamanı geldi. Belki de mevcut fanlar bozulmuştur. Yeni bir ekran kartı yada işlemci satın almak bu sorunu çözebilir.
3- Bilgisayardaki zararlı yazılımlar bilgisayarı yavaşlatabilir. Güçlü bir antivirüs veya internet security programıyla bilgisayarı taratıp temizlik yaptırın. Malwarebyts Anti-Malware, Malwarebytes Anti-Rootkit ve DrWeb CureIt gibi ücretsiz ve kaliteli olanları deneyebilirsiniz.
4- Arka planda çalışan çok fazla sayıda program olabilir ve bunlar sisteme aşırı yük bindirerek kapasitesini zorlayabilir. Görev Yöneticisi’ni açarak çalışan tüm işlemlere bakın. Bunların kullandığı işlemci ve RAM miktarına bakın. Gerekirse başlangıçta otomatik çalışan programların sayısını iyice azaltın.
5- Eğer eski moda hard disk kullanıyorsanız belki de artık çok daha hızlı olan bir SSD satın almanın vakti gelmiştir. Günümüzde RAM hızları da eskiye nazaran oldukça yükseldi. Yeni hızlı RAM belleklerden satın alarak sistemi hızlandırabilirsiniz. Bana sorarsanız, eğer imkanınız varsa, artık i5 işlemciden ve 8 GB DDR4 bellekten aşağısını kullanmayın.
6- Kullandığınız program veya oyun bilgisayarın sahip olduğu bellek yada işlemci kapasitesini aşıyor olabilir. Büyük boyutlu oyunları ve programları yüklemeden önce, minimum sistem gereksinimlerini iyice kontrol etmekte fayda var.
7- Bilgisayardan kaldırdığınız programlar doğru düzgün kalkmamış olabilir. Mesela Norton güvenlik programı böyledir. Bazen Norton’u kaldıranların internet bağlantısı bile kesilebilir. Hatta Symantec firması Norton Kaldırma Aracı‘nı üretip piyasaya sürerek bu sorunu çözmeyi amaçlamıştır.
8- Kayıt defteri girdileri bozuk olabilir veya kaldırılan programların gereksiz artık girdileri hala duruyor olabilir ve zamanla bunlar birikerek sistemin performansını düşürür.
9- Geçici dosyalar ve çerezler de zamanlar birikerek bilgisayarı yavaşlatabilir. Bu gereksiz çöp dosyaları ara sıra temizlemekte fayda var. Bu iş için CCleaner gibi ücretsiz ve Türkçe bir programı kullanabilirsiniz.
10- Disk birleştirme modası geçmiş bir çözüm olabilir fakat eski moda sürücüler için hala işe yarayabilir.
11- Bilgisayarda çalışan yazılımların zamanla değişmesi, güncellenmesi ve modifikasyonu sistemi hızlandırabilir de yavaşlatabilir de.
12- Windows güncellemeleri bazen geride çok fazla geçici klasör bırakabilir yada güncelleştirme işlemi sorunlu bir şekilde gerçekleşebilir ve bu durum sistemde arızalara veya performans kaybına yol açabilir. Gerekirse son güncellemeyi iptal ederek geriye alabilirsiniz.
13- Bilgisayara ne kadar çok yeni yazılım yükleyip kaldırırsanız, sistemde ne kadar çok ayar değişikliği yada başka değişiklikler yaparsanız, bilgisayarınız o ölçüde yavaşlayabilir. Tabii bir bilgisayar uzmanı iseniz, yavaşlamak bir yana, hız aşırtma (overclock) işlemi yaparak daha da hızlandırabilirsiniz.