Mardinarge: Antik Bir Mezopotamya Şehri
Giriş
Mardinarge, Mezopotamya’nın güneyinde, Dicle Nehri’nin kıyısında yer alan antik bir şehirdi. MÖ 3. binyılda kurulmuş ve yüzyıllar boyunca önemli bir ticaret ve kültür merkezi olarak hizmet etmiştir. Şehir, Sümer, Akad, Babil ve Asur gibi çeşitli Mezopotamya uygarlıklarına ev sahipliği yapmıştır.
Tarih
Mardinarge’nin ilk sakinleri Sümerlerdi. MÖ 3. binyılda şehri kurdular ve ona “Marad” adını verdiler. Şehir, Akad İmparatorluğu döneminde (MÖ 2334-2154) önemli bir ticaret merkezi haline geldi. Akad kralı Sargon, şehri fethetti ve onu imparatorluğunun bir parçası haline getirdi.
Akad İmparatorluğu’nun çöküşünden sonra Mardinarge, Babil İmparatorluğu’nun (MÖ 1894-539) kontrolü altına girdi. Babilliler şehri yeniden inşa ettiler ve onu önemli bir dini merkez haline getirdiler. Mardinarge, Babil’in en önemli tanrılarından biri olan Marduk’un tapınağına ev sahipliği yapıyordu.
Babil İmparatorluğu’nun çöküşünden sonra Mardinarge, Asur İmparatorluğu’nun (MÖ 911-612) kontrolü altına girdi. Asurlular şehri genişlettiler ve onu imparatorluklarının bir idari merkezi haline getirdiler. Mardinarge, Asur kralı Asurbanipal döneminde (MÖ 668-627) en parlak dönemini yaşadı.
Asur İmparatorluğu’nun çöküşünden sonra Mardinarge, Babil İmparatorluğu’nun bir parçası haline geldi. Şehir, MÖ 539’da Persler tarafından fethedildi. Persler şehri yeniden inşa ettiler ve onu bir satraplık merkezi haline getirdiler.
Mardinarge, MÖ 331’de Büyük İskender tarafından fethedildi. İskender’in ölümünden sonra şehir, Seleukos İmparatorluğu’nun bir parçası haline geldi. Seleukoslar şehri yeniden inşa ettiler ve ona “Antiochia Margiana” adını verdiler.
Mardinarge, MS 3. yüzyılda Sasani İmparatorluğu tarafından fethedildi. Sasani’ler şehri yeniden inşa ettiler ve onu bir idari merkez haline getirdiler. Mardinarge, MS 7. yüzyılda Araplar tarafından fethedildi. Araplar şehri yeniden inşa ettiler ve ona “Marv” adını verdiler.
Marv, Orta Çağ’da önemli bir ticaret ve kültür merkezi olarak hizmet etti. Şehir, 1221’de Moğollar tarafından fethedildi. Moğollar şehri tahrip ettiler ve sakinlerini katlettiler. Marv, 14. yüzyılda Timur tarafından yeniden inşa edildi. Timur’un ölümünden sonra şehir geriledi ve sonunda terk edildi.
Arkeoloji
Mardinarge’nin kalıntıları, günümüz Türkmenistan’ında Merv kentinin yakınlarında bulunmaktadır. Şehir, 19. yüzyılda İngiliz arkeologlar tarafından kazılmıştır. Kazılar, Mardinarge’nin zengin bir tarihe sahip önemli bir şehir olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Mardinarge’nin kalıntıları arasında şunlar yer almaktadır:
- Marduk Tapınağı: Babil’in en önemli tanrılarından biri olan Marduk’a adanmış bir tapınak.
- Asurbanipal Sarayı: Asur kralı Asurbanipal tarafından yaptırılmış bir saray.
- Şehir Duvarları: Şehri düşman saldırılarından korumak için inşa edilmiş duvarlar.
- Sulama Kanalları: Şehrin tarım arazilerini sulamak için kullanılan kanallar.
Önem
Mardinarge, Mezopotamya’nın en önemli şehirlerinden biriydi. Şehir, yüzyıllar boyunca önemli bir ticaret ve kültür merkezi olarak hizmet etti. Mardinarge, Sümer, Akad, Babil ve Asur gibi çeşitli Mezopotamya uygarlıklarına ev sahipliği yapmıştır. Şehrin kalıntıları, Mezopotamya’nın zengin tarihine dair değerli bilgiler sağlamaktadır.
İlgili Dosyalar ve Siteler